Życzeniem, groźbą, a może prośbą – jak zadbać o swoje potrzeby – cz.2 ?
We wpisie „Życzeniem, groźbą a może prośbą – jak zadbać o swoje potrzeby” pisałam o tym, w jaki sposób możesz się posługiwać językiem pozytywnym, prosząc innych, aby zadbali o Twoje potrzeby. Dzisiaj dowiesz się dlaczego warto mówić co jest dla Ciebie ważne i po co prosisz o konkretne działanie. Dowiesz się również, jaki wpływ na budowanie relacji mają: żądania i groźby.
Potrzeba źródłem prośby – czy wiesz, o co tak naprawdę prosisz?
Autentyczne proszenie wymaga bycia świadomą i świadomym tego, co jest dla Ciebie ważne i co naprawdę jest Ci potrzebne. Zanim poprosisz spróbuj się zastanowić, jaka potrzeba jest źródłem Twojej prośby. Czy jest to na pewno potrzeba? Upewnij się czy jesteś gotowa/jesteś gotów usłyszeć od adresata Twojej prośby: NIE?
Dla zobrazowania sytuacji pokażę Ci taki przykład. Wyobraź sobie, że jesteś w pracy i mówisz do swojego współpracownika:
„Proszę, przygotuj raport sprzedaży za ostatni kwartał.”
Współpracownik może nie mieć jasności dlaczego przygotowanie raportu jest dla Ciebie teraz ważne. Prawdopodobnie ma swoje zadania, które chce zrealizować zgodnie ze swoim harmonogramem. Chcesz, żeby adresat Twojej prośby przerwał swoją pracę i przygotował coś dla Ciebie. Czy z tak wyrażonej prośby wynika szerszy kontekst, dlaczego teraz jest Ci potrzebny raport? Z jakiego powodu to działanie ma być ważniejsze od zrealizowania zadań zgodnie z tym co zostało zaplanowane wcześniej? Istnieje ryzyko, że adresat tak wyrażonej prośby wybierze to, co dla niego jest na ten moment priorytetem.
Kiedy powiesz:
„Chcę dzisiaj przeanalizować sytuację w naszej sieci, aby podjąć decyzję o wprowadzeniu akcji promocyjnych na wybrane produkty. Chciałabym mieć możliwość jak największego wpływu na wyniki sprzedażowe i zrobić wszystko, co poprawi sprzedaż w tym miesiącu. Czy możesz przygotować raport sprzedaży za ostatni kwartał w podziale na asortymenty, na dziś na 15.00? Wiem, że wiąże się to z tym, że zaplanowane na dzisiaj zadania, będą przez Ciebie skończone jutro. Czy to byłoby dla Ciebie OK, abyś zrobiła ten raport na 15:00?”
Prosząc w ten sposób przedstawiasz szerszy kontekst. Podkreślasz, że ważna jest dla Ciebie odpowiedzialność i poczucie osobistego wpływu. Równie ważne jest to, aby adresat prośby decydując się wesprzeć Ciebie, zrobił to z własnej, nieprzymuszonej woli. Dlatego na końcu warto poprosić o informację zwrotną.
Jeszcze prośba czy już żądanie?
Możesz też „poprosić” w taki sposób :
„Proszę, przygotuj raport sprzedaży za ostatni kwartał. Jest mi to bardzo potrzebne teraz. Czy możesz zająć się tym najszybciej jak to możliwe? Musisz to dla mnie zrobić! Jeśli mnie lubisz, to zrobisz to dla mnie na pewno, prawda?”
W tym kontekście Twoja prośba najprawdopodobniej wcale nie jest słyszana jako prośba. Zdecydowanie bliżej jej do żądania albo groźby. Możesz zminimalizować ryzyko takiego odbioru, eliminując ze swojego słownika poniższe przemocowe komunikaty, takie jak :
- „musisz”
- „powinnaś/powinieneś”
- „ jeśli nie zrobisz tego o co Cię proszę…to…”
- „zrób to dla mnie”
Te nawykowe sformułowania nie pozostawiają wyboru Twojemu rozmówcy, co więcej nie budują kontaktu i porozumienia.
Czasem zdarza się, że to co mówisz może być usłyszane niezgodnie z Twoją intencją. Sam adresat prośby może mieć głębokie przekonanie, że nie ma prawa odmówić, że jego rolą jest spełnianie “oczekiwań” innych osób, a jego potrzeby są mniej ważne. Może myśleć, że kiedy się nie podporządkuje i odpowie NIE to będzie czekała go:
- „kara” np. w postaci zerwania relacji;
- zarzuty;
- nieprzyjemny stan emocjonalny typu poczucie winy lub wstyd.
Jak zadbać o kontakt i relację konstruując prośbę ?
Jeśli zadbasz o sprawdzenie na ile to, o co prosisz, jest w porządku dla adresata prośby, będziesz miał więcej pewności, że Twoja prośba została odebrana zgodnie z intencją. Możesz to sprawdzić dołączając krótkie:
- „Jak to dla Ciebie brzmi?”
- “Na ile byłoby to dla Ciebie OK?”
- “Czy zgadzasz się?”
W ten sposób sygnalizujesz, że bierzesz pod uwagę rozmówcę i jego potrzeby. Jest to szczególnie przydatne w sytuacji, kiedy obserwujesz u niego oznaki zaskoczenia czy zmieszania. Gdy dodasz na koniec tak sformułowane pytanie, dajesz mu możliwość zareagowania i ustosunkowania się do Twojej prośby. Może powiedzieć czy jest to dla niego OK lub zaproponować inne, odpowiedniejsze dla obu stron, rozwiązanie.
Jeśli chcesz upewnić się jak została zrozumiana Twoja prośba możesz poprosić o powtórzenie tego, co zostało usłyszane przez adresata prośby:
“Chciałabym mieć pewność, że wypowiedziałam się w sposób jasny i czytelny. Pracuję nad tym, aby poprawić swój sposób porozumiewania się. Czy mógłbyś powtórzyć co ode mnie usłyszałeś?”
Dzięki temu uzyskasz więcej pewności czy to, co zostało przez Ciebie powiedziane, zostało tak samo usłyszane. Wyrażenie przez Twojego rozmówce własnymi słowami tego, co od Ciebie usłyszał, powoduje, że zmniejsza się ilość nieporozumień, wzajemne zrozumienie rośnie. Po sparafrazowaniu wypowiedzi warto podziękować za spełnienie Twojej prośby.
Na ile podoba Ci się taka forma proszenia innych o to, aby zadbali o Twoje potrzeby ? Jeśli tworzenie relacji opartych na szacunku jest dla Ciebie naprawdę ważne, to zmiana Twoich nawykowych sposobów komunikowania się, jest zawsze możliwa.
#mów od siebie
